Συμπτώματα και θεραπεία

Ο έρπης των γεννητικών οργάνων είναι συνήθως μια ήπια ασθένεια που προκαλείται από τον έρπη 2 (Herpes Simplex Virus 2) ο οποίος είναι ένας τύπος του έρπη (στην πραγματικότητα ο έρπης αποτελεί μια οικογένεια 150 στελεχών). Πολλές φορές ο έρπης 2 δεν εκδηλώνει συμπτώματα όταν έχει μολύνει τα γεννητικά όργανα ενώ ακόμα και όταν τα συμπτώματα είναι σε οξεία μορφή, ο έρπης των γεννητικών οργάνων συνήθως ελέγχεται εύκολα.

 Ωστόσο τα συμπτώματα του έρπη των γεννητικών οργάνων, όπως και στην περίπτωση του επιχείλιου έρπη, μπορεί να επαναλαμβάνονται στη διάρκεια της ζωής καθώς το σώμα δεν αποκτά ανοσία. Δυστυχώς δεν υπάρχει ριζική θεραπεία καθώς ο ιός, όταν εγκατασταθεί στο σώμα, δεν μπορεί να εκριζωθεί (μέχρι σήμερα τουλάχιστον). Τα φάρμακα περιορίζουν μόνο την επέκτασή του και να τον καταστέλλουν. Έτσι ο έρπης των γεννητικών οργάνων είναι μια ασθένεια εφ’ όρου ζωής η οποία μπορεί να επαναλαμβάνεται κατά διαστήματα ή μπορεί και να μην εμφανιστεί ποτέ.

Ο έρπης των γεννητικών οργάνων είναι μια σεξουαλικά μεταδιδόμενη ασθένεια. Όσο πιο πολλούς σεξουαλικούς συντρόφους έχει κάποιος στη ζωή του, τόσο μεγαλύτερη πιθανότητα έχει να μολυνθεί από τον έρπη 2. Η καλύτερη πρόληψη είναι ασφαλώς η χρήση προφυλακτικού κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Εντούτοις η προστασία που δίνουν τα προφυλακτικά δεν είναι απόλυτη. Η περιοχή που πάσχει μπορεί να μην καλύπτεται από το προφυλακτικό κι έτσι ο έρπης μπορεί να μεταδοθεί στο άλλο άτομο. Εάν ο ένας από τους δύο ερωτικούς συντρόφους παρουσιάζει έρπη γεννητικών οργάνων που βρίσκεται σε έξαρση, είναι προτιμότερο να μην υπάρχει σεξουαλική επαφή. Ο έρπης των γεννητικών οργάνων μπορεί να μεταδοθεί και με το στοματικό σεξ. Σ’ αυτή την περίπτωση ευθύνεται για την ασθένεια ο έρπης 1 που προκαλεί τον επιχείλιο έρπη.Η συχνότητα του έρπη των γεννητικών οργάνων έχει αυξηθεί δραματικά τις τελευταίες δεκαετίες. Από το 1970 μέχρι σήμερα έχει παρατηρηθεί στους νεαρούς ενήλικες αύξηση του έρπη των γεννητικών οργάνων κατά 200% και ειδικά στους έφηβους 500%. Στις γυναίκες ο έρπης των γεννητικών οργάνων είναι συχνότερος απ’ ότι στους άνδρες. Υπολογίζεται ότι 1 στις 4 γυναίκες έχει προσβληθεί από τον έρπη 2. Αυτό μάλλον οφείλεται στο γεγονός ότι η μετάδοση από τον άνδρα στη γυναίκα είναι πιο εύκολη παρά το αντίθετο. Οι γυναίκες προσβάλλονται περισσότερο γιατί η περιοχή των γεννητικών τους οργάνων είναι πιο θερμή και πιο υγρή.

 Τα συμπτώματα

Ο έρπης 2 εισέρχεται στο σώμα, πολλαπλασιάζεται στο δέρμα και στη συνέχεια  εγκαθίσταται στα νεύρα της περιοχής που έχει μολύνει όπου μπορεί να παραμένει κρυφός και αδρανής. Στην περίπτωση που ο έρπης 2 δραστηριοποιηθεί, τα συμπτώματα διαφέρουν σημαντικά από άτομο σε άτομο. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι διαφορετικά ακόμα και στο ίδιο άτομο, όταν ο ιός “χτυπήσει” για δεύτερη ή τρίτη φορά. Τυπικά, οι άνδρες αισθάνονται τσούξιμο στο πέος και οι γυναίκες στον κόλπο. Αργότερα στη περιοχή των γεννητικών οργάνων ή του πρωκτού βγαίνουν μικρές φυσαλίδες, που διογκώνονται και εξελίσσονται σε φουσκάλες γεμάτες υγρό. Έπειτα από μία-δύο ημέρες οι φουσκάλες ανοίγουν από μόνες τους και δημιουργείται “κρούστα”. Οι φουσκάλες πονούν για περίπου δέκα μέρες ύστερα στεγνώνουν και η περιοχή θεραπεύεται. Αν η μόλυνση δεν αποτραπεί τις πρώτες 24 ώρες, θα χρειαστούν τουλάχιστον 14 ημέρες για να καθαρίσει εντελώς η περιοχή που έχει προσβληθεί.

Όταν οι φουσκάλες σπάζουν, προκαλούνται τοπικά έλκη (πληγές) στο δέρμα που συνοδεύονται από πόνο και φαγούρα. Μπορεί να συνοδεύονται από διόγκωση των βουβωνικών λεμφαδένων, γενική αδιαθεσία και σπανιότερα από πυρετό. Ο έρπης βρίσκεται μέσα στις δερματικές πληγές που προκαλεί γι’ αυτό και η επαφή με τις πληγές μεταδίδει τον ιό. Ο έρπης των γεννητικών οργάνων μεταδίδεται όχι μόνο με τη σεξουαλική επαφή αλλά και με κάθε επαφή με την πληγή. Δεν πρέπει να ακουμπάει κάποιος με τα δάχτυλά του στην πληγή γιατί μπορεί να μεταδώσει τον ιό σε άλλη περιοχή του σώματός του. Όπως έχει ήδη λεχθεί, τα συμπτώματα μερικές φορές είναι πολύ ήπια αλλά άλλες φορές είναι πιο δραστικά και μπορεί να υπάρχει πόνος ακόμη και σε ολόκληρο το σώμα. Επίσης, μπορεί να υπάρξει πόνος κατά την ούρηση, πονοκέφαλος και πυρετός σαν να υπάρχει γρίπη. Γενικά τα συμπτώματα μοιάζουν μ’ αυτά που προκαλεί ο έρπης 1 στα χείλη και στο στόμα.

Τα συμπτώματα είναι πιθανό να εμφανίζονται από καιρό σε καιρό, όταν το ανοσοποιητικό σύστημα δεν είναι ισχυρό.  Οι ασθενείς που εκδηλώνουν έρπη γεννητικών οργάνων μπορεί να παρουσιάζουν υποτροπές της ασθένειας, με επαναλαμβανόμενα επεισόδια μέχρι και 5 φορές το έτος. Σταδιακά όμως με το πέρασμα του χρόνου, η συχνότητα και η σοβαρότητα των νέων επεισοδίων του έρπη των γεννητικών οργάνων μειώνεται. Μετά την έξαρση ο ιός μπορεί να παραμείνει αδρανής για μεγάλο χρονικό διάστημα. Το σώμα αναπτύσσει αντισώματα που περιορίζουν τον ιό αλλά ο έρπης μπορεί να “ξαναχτυπήσει” διότι δεν προκαλείται ανοσία. Η διάγνωση του έρπη των γεννητικών οργάνων μπορεί να γίνει από την κλινική επισκόπηση των συμπτωμάτων που θα κάνει ο γιατρός. Επίσης η λήψη δειγμάτων από τις δερματικές βλάβες μπορεί να βοηθήσει τη διάγνωση. Μπορεί ακόμη οι εξετάσεις αίματος να δείξουν την ύπαρξη αντισωμάτων.

Θεραπεία

Ο έρπης των γεννητικών οργάνων δεν θεραπεύεται εντελώς με την έννοια οτι ο ιός δεν καταστρέφεται εντελώς αλλά συνεχίζει να υπάρχει στο σώμα μας χωρίς όμως εμφανή συμπτώματα. Το ανοσοποιητικό σύστημα ειναι αυτό που θα περιορίσει τελικά την περεταίρω εξάπλωση του ιού καθως και την καταστροφή του. Οπωσδήποτε όμως υπάρχουν αντιϊκά φάρμακα τα οποία θεραπέυουν τα συμπτώματα που εμφανίζονται και περιορίζουν την αναπαραγωγή του ιού στον οργανισμό .
Στην περίπτωση επαναλαμβανομένων εξάρσεων του έρπη, ξεκινήστε την αγωγή που θα σας υποδείξει ο ιατρός σας μόλις ξεκινήσει το χαρακτηριστικό γαργαλητό, κάψιμο ή κνησμός που προηγείται της δερματικής εκδήλωσης ή μόλις αντιληφθείτε τις πρώτες ραβδώσεις στο δέρμα.
Άτομα που παρουσιάζουν περισσότερες υποτροπές μπορεί να παίρνουν τα φάρμακα αυτά για μια μακρότερη χρονική περίοδο. Έτσι θα μειώσουν την έξαρση του έρπη και θα συντομεύσουν τη διάρκειά του, καθώς και την πιθανότητα να μολύνουν άλλα άτομα με τον ιό.